Wooncirkel Spaarndammerbuurt

'Er zijn dringend nieuwe concepten nodig'

“Door de toenemende vergrijzing is er steeds meer zorg nodig. Er zijn dus dringend nieuwe concepten nodig tussen zelfstandig en intramuraal wonen.” Lidwien Schweitzer, manager bij Arkin, ziet graag dat de buurt een veel grotere rol gaat spelen in zorg en ondersteuning. Ze is dan ook een groot pleitbezorger voor het concept van wooncirkels.

“Wooncirkels spreken me zo aan, omdat ze uitgaan van de krachtbronnen in de buurt”, licht Lidwien haar enthousiasme voor het concept toe. “Een wooncirkel zorgt ervoor dat kwetsbare mensen thuis, in hun eigen buurt alle zorg en ondersteuning vinden die ze nodig hebben. En dat ze aansluiten bij het gewone leven in de buurt. Maar om dat voor elkaar te krijgen, heb je vernieuwers nodig.”


Die vernieuwers vindt Lidwien in de medewerkers van Amsterdamse organisaties die zich bij het initiatief van Rochdale hebben aangesloten. Zelf is ze als trekker een wooncirkel in de Spaarndammerbuurt aan het onderzoeken.

De start: een wijkverkenning

Om te beginnen is met een wijkverkenning in kaart gebracht wat voor mensen er in de buurt wonen en wat zij aan steun, zorg en/of begeleiding nodig hebben om gelukkig te zijn. “Dit hebben we met onder andere de gemeente, maatschappelijke opvang, het Leger des Heils, HVO Querido en het buurtwerk gedaan”, licht Lidwien toe. “Én met twee ervaringsdeskundigen. Want zij weten natuurlijk het beste wat de doelgroep nodig heeft.”

Eén centrale plek

Tijdens de wijkverkenning kwam een belangrijk punt naar voren. Lidwien: “Voor een wooncirkel is het noodzakelijk dat er een kern is waar mensen terecht kunnen voor informatie, maar ook gewoon voor een bakje koffie en een praatje. Een laagdrempelige centrale plek, die naast buurtinitiatieven ook plek biedt aan alle organisaties rond maatschappelijke opvang en begeleid wonen. In de Spaarndammerbuurt is buurthuis De Horizon daarvoor de aangewezen plek.”

'Het helpt denk ik, als je bestuurders meekrijgt.

Ideeën krijgen vorm

Inmiddels krijgt de wooncirkel in de Spaarndammerbuurt steeds meer vorm. Een greep uit ideeën die al op touw zijn gezet, leest u in het artikel  'Ideeën die al vorm hebben gekregen'.

Uitdagingen

Nu de wooncirkel Spaarndammerbuurt vorm begint te krijgen, zijn er de nodige lessen geleerd. Zo is volgens Lidwien bijvoorbeeld de samenwerking met woningcorporaties heel belangrijk, “omdat je dan misschien bewoners bereikt, die je zelf niet op de radar hebt. Daarom vind ik het zo mooi dat Rochdale voorstelde om met verzorgingshuis De Bogt-Westerbeer samen te werken.”

Blijven enthousiasmeren

Volgens Lidwien blijft het een uitdaging om het enthousiasme voor een wooncirkel vast te houden. “Ik doe dit, omdat ik het belangrijk vind. Maar om een wooncirkel goed te implementeren heb je tijd nodig. Tijd om mensen voor het idee te winnen, tijd om informatie op te halen en tijd om alle betrokkenen te informeren over de voortgang. Het helpt denk ik, als je bestuurders meekrijgt en je er een echt werkproject van maakt.”

Koppeling naar Wlz-gefinancierde kernen

Ook de koppeling naar kernen die vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) worden gefinancierd vraagt extra aandacht. Maar dat is niet zo lastig, volgens Lidwien. “Je kent de partijen immers. Onze ggz-coach pakt dit nu bijvoorbeeld op en we hebben een aantal deelnemers van begeleid wonen bij de WegWijsSalon kunnen helpen om ook van de vragen die ze hebben te leren. Bijvoorbeeld over hulp bij de administratie of waar er een herstelgroep is.”

Tips voor andere wooncirkels?

Tot slot vragen we Lidwien of ze nog tips heeft voor andere wooncirkels die in ontwikkeling zijn. “We hebben te maken met veel facetten,” antwoordt zij, “en dat maakt het best complex. Het is denk ik goed dat je in de gaten houdt dát er zoveel facetten zijn; een wooncirkel is niet alleen een netwerk.”


Daar voegt ze nog aan toe: “Ik zou willen meegeven dat je je moet realiseren dat mensen uit veel dimensies bestaan. Een goede wooncirkel versterkt ál die dimensies. Dus biedt niet alleen zorg en ondersteuning, maar bijvoorbeeld ook sport. En zingeving.”

Antwoorden uit de wijkverkenning

Op de vraag ‘Wat heb ik nodig aan steun/zorg/begeleiding om gelukkig te zijn?’ kwamen tijdens de wijkverkenning zeer diverse antwoorden:

  • Een vast maatje die de buurt kent.
  • Een 24 uursvoorziening op loopafstand.
  • Eén levenscoach voor de langere termijn, met wie er een vertrouwensband is. Niet alleen voor zorg, maar soms voor een luisterend oor, soms om te activeren, soms om te zorgen.
  • GGZ-wijkteams in het buurthuis.
  • Een luisterend oor.
  • Zorg op maat.
  • Digitaal contact.
  • Een bijdrage kunnen leveren aan de samenleving, zingeving.
  • Persoonlijk contact, connectie.

Behoeftes in de buurt
Tijdens de wijkverkenning werden de volgende behoeftes in kaart gebracht:

  • Een plek waar je samen met buurtgenoten kan klaverjassen, koffiedrinken, knutselen, etc.
  • Gelijkwaardige toegankelijkheid, participatie:
    • vrijwilligerswerk, zingeving
    • een buurtrestaurant
    • ontspanning (yoga/mindfulness)
    • aanbd voor een minimaal budget, zoals muziek en sport.
  • Een plek waar je je veilig voelt, een rustige ruimte waarin je je verhaal kwijt kunt.
  • Ruimere openingstijden dan kantoortijden.
  • Een aanbod voor een minimaal budget.
  • Wederkerigheid.
  • Re-integratie, beschermde werk- en werkervaringsplekken.
  • De inzet van ervaringsdeskundigen.
  • Een laagdrempelige praat- of discussiegroep.
      

'

Wooncirkels gaan uit van de krachtbronnen in de buurt'


wat is een wooncirkel?