Medewerker sociaal beheer: Milosj van Renesse

Het succes van de Kolenkitbuurt

Tien jaar geleden ging het niet goed met de Kolenkitbuurt. Het was een van de minst geliefde woonwijken van Amsterdam. Wat heeft er voor gezorgd dat de buurt anno 2019 onherkenbaar is veranderd? Milosj van Renesse blikt terug.

Van 2003 tot en met 2015 was Milosj als medewerker sociaal beheer nauw bij betrokken bij de verbetering van de Kolenkitbuurt. “Het begon met een plan van het stadsdeel (toen nog Bos en Lommer) en alle woningcorporaties met woningen in de Kolenkitbuurt. Far West was ook een van de partijen.

Eerst bouwen daarna slopen

Ongeveer de helft van de bestaande woningen zou worden gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw.


Maar dat niet alleen: er kwam ook veel aandacht voor de leefbaarheid. Ik ben bijvoorbeeld heel blij dat we de overlast van de bouwwerkzaamheden zo veel mogelijk hebben kunnen beperken. Met zoiets simpels als containers op straat zetten (samen met de gemeente). Daar konden mensen die moesten verhuizen hun grofvuil dumpen.


Er is ook bewust voor gekozen om eerst te bouwen en daarna te slopen. Daardoor hoefden mensen maar één keer te verhuizen.”

Wijkbeheerders

“Bijzonder in de Kolenkitbuurt was de inzet van wijkbeheerders. Er liepen er twee of drie rond en die werden door Eigen Haard, Stadgenoot en Rochdale gezamenlijk betaald. Dat was uniek.


In de praktijk bleek dit soms lastig, want elke corporatie had zo zijn eigen regels, bijvoorbeeld over spullen in het trappenhuis.


Om duidelijkheid voor de bewoners te creëren werden de verschillende werkwijzen van de drie corporaties beter op elkaar afgestemd. Een mooi voorbeeld van de samenwerking is de ontwikkeling van het lik-op-stukbeleid: spullen in de algemene ruimtes waren niet alleen toegestaan, bewoners konden na meerdere keren te zijn aangesproken ook een rekening verwachten van de in bewaring name van de goederen. Hiervan is gelukkig weinig gebruik gemaakt. Tot op heden is dit een goed middel om tijdelijk bewoners bewust te maken van hun eigen verantwoordelijkheid in het schoon, heel en veilighouden van de algemene ruimten.


Door de nauwe samenwerking tussen de verschillende partijen, pakte de handhaving hiervan heel goed uit. Dit was een van de stappen die ervoor gezorgd hebben dat de leefbaarheid in de buurt enorm is verbeterd.”

'Bijzonder in de Kolenkitbuurt was de inzet van wijkbeheerders'

Huisbezoeken

“Ook de huisbezoeken hebben enorm geholpen. Voordat huurders uit de oudbouw konden verhuizen naar nieuwbouw, kwam er een medewerker van de corporatie op bezoek. Er werd gekeken of de huurder de huur kon betalen, of die geen overlast veroorzaakte en of hij of zij een goed huurder in de nieuwbouw zou zijn.


Hiervoor waren er woonregels vastgelegd. Huurders moesten met een handtekening verklaren dat ze zich daaraan zouden houden.


En met succes: vóór de vernieuwing kregen we ontzettend veel meldingen over overlast uit de Kolenkitbuurt. Tegenwoordig krijgen we die nauwelijks.”

Betrokken bewoners

“Vóór de vernieuwing bestond de Kolenkitbuurt volledig uit sociale huurwoningen.

Nu zijn er ook huurwoningen in de vrije sector en koopwoningen. Ik heb gemerkt dat eigenaren makkelijker initiatieven voor de buurt ontplooien en dat ze huurders weten te enthousiasmeren in hun drang om de buurt beter te maken. BACK is hier een mooi voorbeeld van.


BACK staat voor Buurtactiviteiten Centrum Kolenkit. Dat is een ruimte aan de Bos en Lommerweg, die de gemeente beschikbaar heeft gesteld aan een groep actieve bewoners. In ruil daarvoor organiseren zij allerlei buurtactiviteiten: cursussen, praatgroepen, samen eten, breiclubjes... En ze onderhouden bijvoorbeeld een aantal groenstroken langs de straat.


Bewoners zijn trouwens ook nauw betrokken bij de inrichting van de openbare ruimte, zoals het Ernest Staesplein. Dat is helemaal naar wens van bewoners opgeknapt en opnieuw ingericht.”

Netwerken

“Als laatste noem ik sociale organisaties Cascoland en Stichting Vooruit, die belangrijk zijn geweest voor het succes van de Kolenkitbuurt. Cascoland is een internationaal netwerk van ontwerpers, architecten, artiesten en kunstenaars. Zij helpen buurtbewoners om hun buurt nog prettiger te maken. In de Kolenkitbuurt hebben ze dat onder andere gedaan met buurtpicknicks, een logeerhuis waar kleinbehuisde bewoners hun gasten konden laten slapen, een serie radioprogramma’s en buurtmoestuinen.


Het concept van Stichting Vooruit is dat studenten gratis in de buurt mogen wonen. Hun tegenprestatie is dat ze zich minimaal 8 uur per week voor de buurt inzetten. Bijvoorbeeld door activiteiten te organiseren voor kinderen. Onder andere de zwerfvuilprikacties waren steeds een groot succes.”

Terugkijken

“Inmiddels werk ik niet meer in de Kolenkitbuurt. Maar ik kijk er nog altijd met veel plezier en met trots op terug. Bewoners, corporaties, gemeente en alle andere partijen hebben hier iets ontzettends moois gedaan.”

Far West: woningcorporatie voor de vernieuwing van Amsterdam Nieuw-West

Far West is een woningcorporatie die in het jaar 2000 werd opgericht door De Key, Rochdale en Stadgenoot. Zij droegen ongeveer 10.000 woningen en 1.000 bedrijfsruimten in Amsterdam Nieuw-West over aan de nieuwe woningcorporatie. Far West had stedelijke vernieuwing als doel. Die werd onder andere betaald door woningen te verkopen. Maar tijdens de crisis werden nauwelijks nog woningen gekocht. Bovendien was de een complete aanpak van wijken niet meer van die tijd. Daarom werd Far West in 2011 opgeheven. Alle woningen werden weer verdeeld onder De Key, Rochdale en Stadgenoot.

De Kolenkitbuurt ten zuiden van de Bos en Lommerweg in 2009

Het zuidelijk veld van de Kolenkitbuurt in 2019

De bruin-oranje toren van Scala, met direct daarvoor de twee gelige stroken van Lommerrijk

Woningen aan de Leeuwendalersweg, Blauwvoetstraat, Baas Gansendockstraat en Jacob van Arteveldestraat

De Woutertje Pietersestraat met op de achtergrond Scala aan de Leeuwendalersweg